سلامت بيشتر ورزشکاران با ماءالشعير

استفاده از ماءالشعير موجب بهبود وضعيت سلامتي ورزشکاران خصوصاً دوندگان مي‌شود بدين ترتيب که فلاوونوئيدهاي موجود در آن موجب کاهش ابتلا به عفونت‌هاي تنفسي و سرماخوردگي پس از ورزش مي‌شود.

سوالي که براي بسياري از ورزشکاران مطرح است، خصوصاً افرادي که به صورت غير حرفه‌اي ورزش مي‌کنند، اين است که بهترين نوشيدني براي تأمين مايعات در حين ورزش کدام است؟

تازه‌ترين مطالعاتي که در زمينه سلامت ورزشکاران در آلمان انجام شده، نشان داده است که استفاده از ماءالشعير (تهيه شده از جو يا گندم) موجب بهبود وضعيت سلامتي ورزشکاران خصوصاً دوندگان مي‌شود.

ماءالشعير يکي از نوشيدني‌هاي پر طرفدار است که از جوانه «جو» حاصل مي‌شود و در رفع تشنگي مؤثر است.

ماءالشعير داراي چند نوع ترکيب مختلف از جمله ساکارز، گلوکز، مالتوز، ويتامينC ، ويتامين‌هاي گروه B، اسيدهاي آلي، انواع آمينواسيدها، املاح، اسيد نوکلئيک و آب گازدار است.

ماءالشعير داراي ترکيبات آروماتيکي است که به طور طبيعي در گياهان وجود دارد و رنگ و طعم‌هاي مختلف گياهان ناشي از اين رنگدانه ها است. اين ترکيبات خواص فوق‌العاده‌اي در بدن ما دارند و اثرات عميق‌تري در ارتقاء سلامت دستگاه‌هاي مختلف بدن دارند. ماءالشعير غني از انواع اين ترکيبات آروماتيکي يا فيتوکميکال‌ها است مانند فلاوونوئيدها، کاروتنوئيدها و آنتوسيانين‌ها، که در بهبود عملکرد خون‌رساني قلب و کاهش ابتلا به پرفشاري خون و سلامت کليه‌ها، محافظت از بدن در برابر بروز سرطان‌ها، سکته‌هاي قلبي و مغزي بسيار مؤثر مي‌باشند.

دوندگان خصوصاً کساني که در رشته ماراتون فعاليت مي‌کنند در معرض آسيب‌هاي فراوان هستند. در حين ورزش آب زيادي از بدن آن‌ها تعريق مي‌شود. اين ورزشکاران بايد حين دويدن آب مورد نيازشان را تأمين کنند تا دچار دهيدراتاسيون (کم آبي) و عوارض آن نشوند. پس از اين ورزش طولاني در بدن ورزشکاران پاسخ‌هاي التهابي بروز کرده و سيستم ايمني از تعادل خارج مي‌شود در نتيجه اين ورزشکاران شديداً در معرض بيماري‌هايي چون عفونت دستگاه تنفسي قرار مي‌گيرند. از اين رو استفاده از ترکيباتي غذايي خاص که به سلامت اين ورزشکاران کمک مي‌کند، اهميت بسيار دارد.

در مطالعه‌اي که در اين رابطه صورت گرفت يک محقق آلماني، 277 دونده ماراتون را انتخاب کرد و سه هفته پيش از مسابقه دو ماراتون مونيخ و دو هفته پس از مسابقه آن‌ها را تحت نظر داشت. اين دوندگان به دو گروه تقسيم شدند. يک گروه روزانه 1 و نيم ليتر ماءالشعير مصرف مي‌کردند و گروه ديگر نيز 1 و نيم ليتر از مايعي مصرف مي‌کردند که از نظر ظاهري شبيه ماءالشعير بود ولي داراي ترکيبات موثر آن يعني پلي فنل‌ها نبود.

نتايج مطالعه نشان داد گروهي از دوندگان که از ماءالشعير استفاده کرده بودند از نظر ابتلا به بيماري‌هاي تنفسي پس از دو ماراتون مشخصاً وضعيت بهتري داشتند. پاسخ‌هاي التهابي اين ورزشکاران با مصرف پلي فنل‌هاي ماءالشعير تا حدي کنترل شده بود. آناليز لوکوسيت‌هاي خون اين ورزشکاران نشان داد مصرف ماءالشعير موجب کاهش 20 درصدي اين متغير شده و نه تنها ابتلا به بيماري در اين ورزشکاران کاسته شده بود بلکه در صورت ابتلا به عفونت‌هاي تنفسي، اين افراد دچار علائم کمتري مي‌شدند.

استفاده از ماءالشعير در ورزشکاران فوائد ديگري هم دارد. استرس ناشي از ورزش‌هاي شديد و تمرينات بدني سنگين به سيستم ايمني آسيب مي‌زند و فرد در معرض بيماري‌هاي ويروسي قرار مي‌گيرد. دوندگاني که پس از دو از اين ماده‌ي مفيد استفاده کرده بودند، کمتر دچار سرماخوردگي شده بودند. اين اثر مفيد به حدي واضح بود که اين دوندگان يک سوم افراد ديگر دچار سرماخوردگي شده و اگر هم مبتلا مي‌شدند علائم سرماخوردگي در آن‌ها خفيف‌تر بود.

از ديگر مواد مفيد موجود در ماءالشعير ويتامين‌هاي گروه B آن است که محلول در آب هستند و به راحتي در حين جوشش وارد فاز آبي ماءالشعير مي‌شوند. اين ويتامين‌ها در سنتز ميانجي‌هاي عصبي نقش مهمي دارند، باعث رفع استرس و بسياري از اختلالات عصبي ديگر خصوصاً پس از تمرينات بدني مي‌شوند. البته انواع طعم دار آن، داراي قند زيادي است و هر 100 سي‌سي ماءالشعير معمولي حدود 25 کالري انرژي دارد پس بهتر است از انواع لايت آن استفاده شود. هر 100 سي‌سي ماءالشعير لايت حدود 17 کالري انرژي دارد. زياده‌روي در مصرف ماءالشعير، به علت داشتن قند و گاز 2CO  براي سلامتي مضر است، زيرا قند و اسيد موجود در آن باعث پوسيدگي دندان‌ها و چاقي مي‌شود.